WEB SAYFASININ TASARIMI nası niçin yapıpır
II.1 GİRİŞ
Bir web sitesi hazırlanırken yapılması gereken ilk aşama
oluşturulacak web sitesinin içeriği belirlenerek, sayfa tasarımına
geçilmelidir. Sayfa tasarımında istenilen resim editörü kullanılır. Bu
işlemlerden sonra sayfa html formatına çevrilir. Sitede istenilen olaylara
bağlı olarak, sitedeki veritabanı yapısı oluşturulur.
II–2 SAYFANIN İÇERİGİNİN BELİRLENMESİ
Web sitenizi HTML (Hyper Text Markup Language) komutlarıyla
biçimlendirmeden önce, ilk olarak sitenin içeriğinin belirlenmesi gerekir.
Oluşturulacak site hangi konuyu kapsıyor ise belli bir düzen içinde
yazılmalıdır. Asp ile web tabanlı eğitim sitesindeki içerik kısmı tablo II.1 de
verilmiştir. Belirlenecel içeriğin önemli noktalarını belirten kısa bir liste
oluşturulur. Bu liste, web sitesinde oluşturulacak olan yapıyı belirlemede
yardımcı olur.
Tablo II.1 Asp web tabanlı
eğitim sitesinin içeriği
Asp Dersleri
|
Asp Testleri
|
Asp Animasyonları
|
Asp Makaleleri
|
Asp Uygulamaları
|
II-2 SAYFANIN TASARLANMASI
İçerik belirlendikten sonra içeriğe uygun bir site
tasarımı yapılmalıdır. Sitenin tasarımına geçilmeden önce hangi kitlenin
siteyle ilgileneceğini düşünülmelidir. Sitenizin tasarımını hedef guruba göre
düzenlenmelidir.
Asp ile web programcılığı site tasarımında photoshop resim editörü kullanılmıştır. Photoshop’ ta çalışırken katmanlı bir
yapı izlenir. Buda yapılacak herhangi bir değişiklikte diğer katmanların
etkilenmesi önlenmiş olacaktır. Sitenin genel görünümü Şekil II.1 de
görülmektedir.
Şekil II.1 photoshop
sitenin tasarlanmış son hali
II–3 SAYFANIN DREAMWEARLA HTML FORMATINA
DÖNÜŞTÜLMESİ
Sitenin genel görünümü hazırlandıktan sonra, html yapısına çevrilmesi
gerekir. Photoshop da hazırlanan
resimler parçalara bölünerek html editörü yardımıyla html formatına
çevrilir. Html formatına çevrilirken css(Cascading Style Sheets) kullanılmıştır.
Css, Internet sayfaları için genel geçer
şablonlar hazırlama olanağı verdiği gibi, bağımsız olarak harflerin stilini;
yani renk, yazı tipi, büyüklük gibi özelliklerini değiştirmek için de
kullanılabilir. Bu tekniğin en önemli özelliği kullanımındaki esnekliktir. Bir
web sayfası içerisinde birbiriyle uyumlu birkaç renk ve birkaç yazı tip
kullanılır ve bunları her sayfada ayrı ayrı tekrar belirtmek yerine CSS
yardımıyla bir sefer tanımlayıp bütün web sayfalarında ortak olarak
kullanılabilir. Bu şekilde, sayfaların hafızadaki boyutu epey küçüldüğü gibi,
güncelleme yapmak da kolaylaşır.
CSS kodları HTML kodlarının içine yazılırlar. Türüne göre <BODY> veya
<HEAD> bölümlerinde yer alabilirler. Bunların dışında harici CSS
dosyaları oluşturulup bunlar gerektiğinde HTML belgesi içerisinde
çağırılabilirler. Asp ile web tabanlı eğitimde Css dışarıdan harici bir dosya
olarak uygulanmıştır.
Sitenin tasarımı yapılırken tablolar yerine div tağları kullanılmıştır. Sitede kullanılan css ile div
tağları konumları belirlenmiştir. Böylece sayfanın html biçimi oluşturulmuştur.
II-4 TABLOLARIN
OLUŞTURULMASI
Web sitesinin html biçimi oluşturulduktan sonra sitede istenilen özelliklere
göre tablolar oluşturulur. Tablolar oluşturulduktan sonra, kod yazmaya kısmına
geçilir. Bu web sitesi oluşturulurken, 3 ana başlık altında oluşturulmuştur.
Bunlar;
·
Mail
aktivasyonlu üye girişi
·
Üyelere özel
sayfalar
·
Admin Bölümü
Bölümüdür.
II.4.1 Mail Aktivasyonlu Üye Girişi
Her sitenin kendine özel
kullanıcılarına ait özel fonksiyonları vardır. Bu özelliklerden yararlanmak
isteyen kullanıcılar, siteye üye olmaları gerekir. Üyelik işlemlerinde,
kullanıcılara bir takım sorular sorulur. Bu sorulan soruların belli bir standardı
yoktur. Bu çalışmada ad, soyad, meslek, kullanıcı Adı, mail, şifre ilgili
bilgilerin istenmesi yeterli görülmüştür.
Kullanıcıdan istenilecek bilgiler alındıktan sonra, bu bilgiler
veritabanına yazılır ve üyelik işlemi için aktivasyon maili beklenir. Mail
geldikten sonra kullanıcı siteye üye olur. Şekil II.2 de bu işlemin nasıl
gerçekleştiği akış şeması olarak verilmiştir.
Şekil II.2 Kullanıcı bilgilerinin
veritabanına yazılması ve mail gönderilmesi
Kullanıcıdan alınan bilgilerin hepsi kontrol edildikten
sonra, bilgiler request(istek) nesnesiyle alınır. Birinci ve ikinci şifre
birbirine eşit ise bilgiler uyeler adlı tablosuna yazılır ve kullanıcıya
aktivasyon numarası mail atılır. Şekil II.3 tabloya yazma komutları
verilmiştir.
<%
session("xad")=request.QueryString("ad")
session("xsoyad")=request.QueryString("soyad")
session("xmail")=request.QueryString("mail")
session("xkullanici_adi")=request.QueryString("kullanici_adi")
if sifre=sifre1 then
set
rs=server.CreateObject("Adodb.Recordset")
Sorgu="select * from
uyeler"
rs.open Sorgu,bag,1,3
rs.addnew
rs.fields("kullanici_adi")=kullanici_adi
rs.fields("sifre")=sifre
rs.fields("ad")=ad
rs.fields("soyad")=soyad
rs.fields("meslek")=meslek
rs.fields("mail")=mail
rs.fields("onay_kodu")= tarih & kodu
rs.fields ("onay")=false
rs.update
End if
%>
|
Şekil II.3 kullanıcı bilgilerinin
tabloya yazılmasına ilişkin kod
Kullanıcıya mail geldikten sonra onaylama(aktivasyon) işlemi şekil II.4 de
akış şeması gösterilmiştir.
Şekil II.4 Kullanıcı maili ile
aktivasyon işlemi
Uyeler tablosunda id sütunu kullanılarak her kullanıcıya ayrı bir numara
atanması sağlanmıştır. Onay sütununda, kullanıcıya gönderilen maildeki linke
tıklanmasıyla onay_kodu aranarak, bulunduğu zaman onay sütunu true yapılarak kullanıcı ana sayfaya yönlendirilmektedir.
Bu durum tablo II.4 ‘de gösterilmektedir.
Tablo II-4 uyeler tablosu
II.4.2 Üyelere Özel sayfalar
Web sitelerinde sayfaya her bağlanan, her kullanıcı için bir oturum açılır.
Üyelere özel sayfaların yapımında, özel bir oturum nesnesi oluşturularak, kullanıcı
siteye giriş yaptığı zaman bu oturum nesnesini aktif edilerek kullanıcının
siteye giriş yaptığı anlaşılır. Sadece kullanıcılara özel gösterilen
sayfalarda, bir if-else bloğu oluşturarak web sitesine kullanıcının giriş yapıp
yapmadığı belirlenir.
Kullanıcı sayfaya giriş yaptığı zaman, oturum nesnesinin aktif edilir. Bu
çalışmada oturum nesnesi girdi olarak tanımlanmıştır. Girdi değeri 1 ise sayfa
gösterilmektedir. Şekil II.5 kullanıcılara
özel sayfaların gösterilmesine ilişkin işlemler, akış şeması olarak
gösterilmiştir.
Şekil II.5 üyelere özel
sayfaların gösterilmesine ilişkin akış şeması
Kullanıcı adı ve şifresini girdikten sonra veritabanında kullanıcı
bilgileri aranmaktadır. Eğer bu bilgiler veri tabanında bulunamazsa,
“Böyle bir kullanıcı yoktur” mesajı verilmektedir. Veritabanında bilgiler bulunursa, girdi
değeri 1 yapılarak üyelere özel sayfalar gösterilmektedir. Şekil II.6
kullanıcılara özel sayfaların kod parçacığı verilmiştir.
if rs.eof or rs.bof then
response.Write("Böyle bir kullanıcı yoktur")
response.End()
end if
session("kullanici_adi")=ad
session("girdi")=1
|
Şekil II.6 üyelere özel
sayfaların gösterilmesine ilişkin akış şeması
II.4.2 Admin Bölümü
Admin siteyi yöneten, sitedeki bütün verilerin
eklenmesi ile ilgilenen kişidir. Bu çalışmada sitedeki bütün veriler admin
tarafından onaylandıktan sonra gösterilmektedir.
Sitede admin için özel bir bölüm oluşturulmuştur. Admin,
kullanıcı girişinden admine özel kullanıcı adı ve şifreyi girdikten sonra admin
için oluşturulmuş özel bölüme girerek, bu bölümde;
·
Ders işlemleri
·
Test işlemleri
·
Animasyon işlemleri
·
Makale işlemleri
·
Uygulama işlemleri
yapılmaktadır.
Bu çalışmada admin bölümüne
başlanmadan önce bütün veritabanı, bir kâğıt üzerine oluşturulmuştur. Bir
sonraki aşamada ise, veritabanları yaratılarak uygulama kısmına geçilmiştir.
II.4.2.1 Ders İşlemleri
Ders ekleme veritabanı oluşturulurken, birinci
aşamada ders ekleme tablosu oluşturularak, bu tabloda dersktgrId, baslik
bilgileri saklanmaktadır.
Ders ekleme işlemi yapıldıktan sonra, o derse ait
konuların eklenmesi için konular için bir veritabanı oluşturulmuştur. Tablo II
konular tablosu gösterilmiştir. AltKtgrId bilgisinin alınmasının sebebi,
konular ile dersler arasında bir ilişkilendirme yapılarak, hangi derse hangi
konu eklendiği öğrenilebilmektedir. Tablo II ders ekleme tablosu
gösterilmiştir.
Admin ders işlemleri bölümünde ders eklerken;
·
Ders başlık
eklenir ve ders sıra numarası verir, ders ekle düğmesine basılır.
·
O ders
ilişkin konular eklenirken; konuya
başlık, yazar ismi ve ders sırası verilerek konu ekleme işlemi yapılır.
işlemleri yapılır.
Herhangi bir dersin silinmesi
istenildiği zaman daha önce derse verilen sırayı seçerek, istenilen ders
silinebilir. Bir derse ait herhangi bir konu silinmek istenildiği zaman,
konunun ismi seçilerek konu silme işlemi yapılabilir. Tablo göster bölümünde
ise tabloya eklenen dersler ve konular belli bir düzen içinde gösterilir. Şekil
ders ekleme paneli gösterilmiştir.
Kullanıcılar dersler bölümünden dersleri görmek istedikleri zaman, ders
başlığı gösterilmektedir ve daha sonra o derse ilişkin konular
gösterilmektedir. Konuların gösterilmesinde AltKtgrId ve dersktgId değerlerinin
birbirine eşit olma şartı vardır. Şekil II kod parçacığı gösterilmektedir.
<%
do
while not dersler.eof
set DersIcerik=server.CreateObject("adodb.recordset")
sql1="select* from DersIcerik where AltKtgrId="&dersler("dersktgId")&""
DersIcerik.open sql1,bag,1,3
%>
<tr class="bas">
<td align="left"><img
src="/site/image/orange_arrow.gif" width="12"
height="12" />
<%response.Write(dersler("baslik")&"<br>")%></td></tr>
<%do while
not DersIcerik.eof%>
<tr >
<td
align="left" valign="baseline" class="ic">
<a
href="ders_goster.asp?id=<%response.Write(DersIcerik("id"))%>">
<%response.Write(DersIcerik("Baslik")&"<br>")%></a></td>
</tr>
<%
DersIcerik.movenext
loop
DersIcerik.close:set DersIcerik=nothing
dersler.movenext
loop
%>
|
Şekil II.6 üyelere özel
sayfaların gösterilmesine ilişkin akış şeması
II.4.2.2 Test İşlemleri
Test ekleme veritabanı yapısı dersler işlemleri bölümüne benzemektedir.
Birinci aşamada test ekleme tablosu oluşturularak, bu tabloda ktgr_id, test_adi
bilgileri saklanmaktadır. Ktgr_id tablo bilgisi, testin hangi dersle ilgili
olduğu bilgisi bulunmaktadır. Tablo II veritabanı yapısı gösterilmiştir.
Test adı ekleme işlemi yapıldıktan sonra, o testte ait soruların bulunduğu
ikinci bir veritabanı oluşturulmuştur. Tablo II konular tablosu gösterilmiştir.
Dktgr_id bilgisinin alınarak, derslerle ile testler arasında ilişkilendirme
yapılmıştır. Tablo II test sorularının bulunduğu tablosu gösterilmiştir.
Admin test işlemleri bölümünde testler eklerken;
·
Test başlığı
eklenir ve test ders numarası verir, test ad ekle düğmesine basılır.
·
Teste ilişkin
konular eklenirken; soru metni, soru
şıkları, doğru cevap girilerek, test ekle düğmesine basılır.
işlemleri yapılır.
Girilen test, teste ait sorular, test başlığı test ekleme panelinden
silinebilir. Şekil II test işlemleri paneli gösterilmiştir.
Üyeler testler bölümüne girdikleri zaman, test başlıkları sıralı bir
şekilde gösterilmiştir. Test adlarının bulunduğu veritabanındaki bilgiler bu
sayfada sıralanmaktadır. Şekil II kod parçacığı verilmiştir.
<%do while not rs.eof %>
<tr>
<td
class="test_sira"><%=i%> )<a
href="test_goster.asp?ders_id=<%=rs("ktgr_id")%>&gelen=123"><%=rs("test_adi")%></a></td>
</tr>
<%i=i+1%>
<%rs.movenext:loop%>
<%rs.close:set
rs=nothing%>
<%end if%>
|
Şekil II.6 üyelere özel
sayfaların gösterilmesine ilişkin akış şeması
II.4.2.3 Animasyon işlemleri
Animasyon ekleme veritabanında sadece bir tane tablo yapılarak oluşturtmuştur.
Bu tabloda animasyonun hangi ders’e ait olduğu, adı, açıklama gibi bilgileri
alınmıştır. Tablo II tablo yapısı gösterilmiştir.
Admin animasyon işlemleri bölümünde animasyonlar eklerken;
·
İlk önce
sayfaya eklenecek animasyon, upload sitenin bulunduğu yere upload edilir.
·
Upload
işleminden sonra, ders id, açıklama ve flash açıklama bölümünden upload edilen
flash uygulaması seçilrek veritabanına yazma işlemi gerçekleştirilir. Şekil II
animasyon işlemleri paneli gösterilmiştir.
Üyeler, animasyon bölümüne girdikleri zaman, animasyon başlıkları sıralı
bir şekilde gösterilmiştir. Animasyon tablosundaki, adlar gösterilmiştir. Buna
ilişkin Şekil II kod parçacığı verilmiştir.
<%do while
not rs.eof%>
<tr
>
<td align="center" ><img
src="/site/image/onlyorange_arrow.gif" width="12"
height="12" /><a
href="animasyon_goster.asp?id=<%response.Write(rs("dersId"))%>"></a> <a
href="animasyon_goster.asp?id=<%response.Write(rs("dersId"))%>">
<%response.Write(rs("name")&"<br>")%>
</a></td>
</tr>
<%rs.movenext:loop%>
|
Şekil II.6 üyelere özel
sayfaların gösterilmesine ilişkin akış şeması
II.4.2.4 Makale İşlemleri
Makale ekleme veritabanı tablosu hangi tarih,detay, yazan, toplam kişi,
açıklama gibi bilgileri alınmıştır. Tablo II makale ekleme tablosunun yapısı
gösterilmiştir.
Admin makale işlemleri bölümünde makale eklerken;
·
Makaleye
başlık, yazar ismi, mail ya da web adresi ve açıklama bilgilileri girilerek
makale ekle butonuna basılır.
işlemleri yapılır.
Üyelerden gelen makaleler, makalelere yapılan yorumlar makale ekleme panelinde
izin verildikten sonra sitede gösterilir.
Şekil II makale işlemleri paneli gösterilmiştir.
Kullanıcılar sitede makaleler bölümüne girdikleri zaman makaleler, isim ve kısa
bir açıklama ile gösterilmektedir. Buna ilişkin Şekil II kod parçacığı
verilmiştir.
<td width="26%"
class="tarih">
<%=rs("id")%>)tarih:<%=rs("tarih")%> </td>
<td width="74%"
class="x"><%=rs("makale_adi")%></td>
|
Şekil II.6 üyelere özel sayfaların
gösterilmesine ilişkin akış şeması
II.4.2.5 Uygulama işlemleri
Uygulama ekleme veritabanı tablosu hangi tarih, hazırlayan, hit, kaynak,
dersId, açıklama gibi bilgiler alınmıştır. Tablo II uygulama ekleme tablosunun
yapısı gösterilmiştir.
Admin uygulama işlemleri bölümünde uygulama eklenirken;
·
uygulama
dersId, hazırlayan, hit, tarih bilgilileri girilerek ekle butonuna basılır.
işlem yapılır. Şekil II
uygulama işlemleri paneli gösterilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder